Selasa, 17 Agustus 2010

Kisah Padatuan Suku Banjar

Sakitar abad ke-5 M badiri sabuah Karajaan nang marupakan karajaan pamulaan di Kalimantan selatan, jauh sabalum badirinya karajaan Nagara Dipa, karajaan tarsabut bangaran karajaan Tanjungpuri. Barmula badirinya karajaan Tanjungpuri adalah wayah kadatangan bubuhan Imigran Malayu asal Karajaan Sriwijaya di pulau Sumatera sekitar Tahun 400-500 Masehi, ulih karana kabudayaan imigran Malayu sudah maju, lalu bubuhannya mandiriakan kampung nang lawas kalawasan baubah jadi sabuah Karajaan halus. Bubuhan Imigran Malayu nintu banyak nang kawin wan panduduk satampat yakni bubuhan urang Dayak (Maanyan, Bukit, Ngaju), sahingga Karajaan Tanjungpuri nangintu panduduknya bubuhan Malayu wan Dayak. Parpaduan kadua suku nintu ahirnya kaina manurun akan suku Banjar.

Samantara sekitar 3000-1500 SM untuk partama kalinya Imigran dari Yunnan di Chinna Selatan datang ke tanah Borneo mereka inilah padatuan bubuhan urang Dayak atau istilahnya “Melayu tua”. Ba abad-abad lawasnya Karajaan Tanjungpuri badiri, panduduknya makmur wan sajahtera, hidup damai jua bahagia. Pada Tahun 1309 M badiri jua sabuah Karajaan bubuhan urang Maanyan nang bangaran “Nan Sarunai” kadua karajaan ni bakulaan rakat banar kada suah bahualan. Walau babida kayakinan karana Karajaan Tanjungpuri kabanyakan pangikut ajaran Buddha sadangkan Kerajaan Nan Sarunai kabanyakan pangikut ajaran Kaharingan tapi kadua karajaan tatap saling mahurmati. Kadua karajaan sama-sama jua bakumitmin manjaga alam lingkungan kada hakun manambang batu bara nang banyak ada di wilayah karajaan, apalagi mananam sawit karana wayah nintu kadada jua balum nang hakun manukari.

Karajaan Tanjungpuri baisian lima ikung Panglima, Nang Partama bagalar Panglima Alai urangnya ahli pulitik wan strategi, Nang Kadua Panglima Tabalong awaknya ganal kuat banar urangnya wan bajiwa kasatria, Nang Katiga Panglima Balangan urangnya bungas, pintar wan katuju manuntut ilmu sadangkan nang ka ampat wan kalima urangnya kambar bagalar Panglima Hamandit wan Panglima Tapin nang badua ni urangnya pamanasan, pangarasan wan pawanian. Kalimanya badangsanak, anak dari Datu Intingan (dangsanaknya Datu Dayuhan Kapala suku Dayak Maratus) wan Dayang Baiduri (Putri Imigran Melayu katurunan Sriwijaya).

Pardagangan dari kadua karajaan ni rami banar, banyak kapal matan Sumatera, Sulawesi, Jawa, Cina bahkan ada nang datang dari Arab sana badagang ka kadua karajaan nintu. Kabatulan dua Karajaan ni sama-sama Baisian sungai ganal. Hasil alam kadua karajaan ni malimpah, kada hiran sampai istana karajaannya gin balapis amas, ka amanan tarjaga bangat kadada bamaling apalagi bigal, karana rakyatnya makmur sabarataan, ulih karana itu kadua karajaan kada mamarlu akan pasukan nang banyak gasan manjaga ka amanan.

Wayah nintu Karajaan Majapahit lagi ba napsu banar handak manguasai Nusantara. Gara-garanya Maha Patih Gajah Mada tamakan sumpah handak “manguasai” Nusantara tapi ulih bubuhan pulitikus Majapahit diparhalus kalimatnya manjadi “mamparsatu” akan Nusantara. Ulih mata-mata Majapahi nang manyaru jadi padagang ka kutaraja kadua karajaan tuti, di dapat inpormasi bahawa kadua karajaan nintu makmur banar, istananya haja balapis amas, mandangar nintu manciguk liur Prabu Hayam Wuruk Raja Majapahit handak banar manguasai Karajaan Tanjungpuri wan Karajaan Nan Sarunai.

Pada Tahun 1356 Karajaan Majapahit mangirim ekpedisi militer partama ke wilayah Borneo. Nang pamulaan disarang adalah Karajaan Nan Sarunai, Sakitar 5.000 pasukan Majapahit datang bakapal jalan sungai Barito di pimpin ulih Senopati Arya Manggala. Maliat pasukan nang sing banyakan lalu buhan Karajaan Nan Sarunai maminta bantuan ka Karajaan Tanjungpuri. Lalu ulih raja Tanjungpuri dikirim lima ikung Panglima tadi mambawa 1000 pasukan mambantu Karajaan Nan Sarunai, satalah itu pacahlah perang ganal antara pasukan Majapahit malawan pasukan Nan Sarunai nang dibantu pasukan Tanjungpuri, Banyak bangat jatuh kurban dikadua balah pihak, pasukan Majapahit nang tarkanal harat batampur karana sudah bakuliling Nusantara manakluk akan barbagai karajaan, wayah nintu mandapat parlawanan nang hibat sama sakira. Banyak tantara Majapahit nang matian di tangan lima panglima Tanjungpuri nang sakti-sakti nintu. Panglima Alai nang ahli strategi ma atur pasukan, panglima Tabalong nang ganal awak bahamuk di baris pamukaan, banyak tantara Majapahit nang tarabangan di timbainya atawa di tawak akannya kadada nang wani baparak lagi bubuhan tantara Majapahit, sadangkan panglima Balangan manjadi pimpinan barisan pangawal raja, dengan kasaktiannya inya kawa malindungi raja dari karuyukan pasukan Majapahit. Samantara panglima Hamandit wan panglima Tapin ba adu kasaktian wan bubuhan Pandikar Majapahit, banyak sudah Pandikar Parsilatan Majapahit nang marupakan urang-urang bayaran mati di tangan Panglima Hamandit wan Panglima Tapin. Imbah dua hari batampur ahirnya pasukan Majapahit kawa dipukul mundur, bahkan Senopati Arya Manggala panggal kapalanya kana Mandau tarabang “Pangkalima Angkin”, Panglimanya Karajaan Nan Sarunai nang tarkanal sakti. Sisa-sisa pasukan Majapahit bukahan babuat ka kapal bulikan ka Jawa.

Di Majapahit sing sarikan Maha Patih Gajah Mada mandangar kakalahan pasukannya,

“supan aku mahadap Prabu hayam Wuruk mun kaya ini kisahnya” ujar Gajah Mada bamamai kawadah bubuhan kumandan pasukan nang salamat.

Lalu imbah nintu di ada akan rapat “kabinet tarbatas” karajaan Majapahit mambahas kagagalan misi partama manakluk akan pulau Borneo, rapatnya dipimpin langsung ulih Gajah Mada nang ampun "proyek" hasilnya barataan panglima tamasuk jua bubuhan tukuh parsilatan nang sakti-sakti di kiyau ka istana ulih Gajah Mada. Tuhuk bubuhannya ma atur strategi gasan mambalas kakalahan partama, akhirnya disiapkan 10.000 pasukan gasan manyarang ba asa ka Borneo dipimpin ulih “Laksamana Nala” nang tarkanal ahli batampur wan sakti mandraguna. Di umpat akan jua bubuhan tukuh parsilatan baik nang gulungan hitam atawa gulungan putih, samunyaan siap batampur salain 10.000 pasukan dikirim jua 100 ikung pasukan Bhayangkara pasukan khususnya Majapahit nang sangat tarkanal itu.

Pada Tahun 1222 tarjadi Perang Ganter antara Ken Arok (Raja Singosari) malawan Kertajaya (Raja Kediri). Dalam partampuran itu ahirnya Kertajaya mati wan Kerajaan Kediri runtuh. Ulih Ken Arok sisa-sisa pasukan Kediri di kapung wan dibunuhi, batahun-tahun bubuhan sisa kaluarga Karajaan Kediri kasana kamari mangungsi. Di antara katurunan bubuhan Kerajaan Kediri nang dalam palarian tarsabut adalah Empu Jatmika, seorang saudagar nang “padatuannya” suah jadi tim suksis Prabu Kertajaya Raja Kediri. Empu Jatmika mamutus akan handak tulak madam, karana karir pulitiknya di tanah Jawa sudah habis dapatnya Dinasti Ken Arok. Empu Jatmika ni baisian anak ngarannya Lambungmangkurat wan Mandastana. Inya dapat bisikan aruah padatuannya supaya mancari tanah nang babau harum, imbah babulan-bulan mangarungi lautan mamakai kapal “Prabayaksa” ahirnya sampai rumbungan Empu Jatmika ka sabuah pulau nang tanahnya harum banar baunya. Di parsimpangan duabuah sungai Empu Jatmika bamandak wan bamukim, sasain lawas parmukiman samakin rami ahirnya pada Tahun 1387 Empu Jatmika mandiriakan Karajaan nang dingarani Nagara Dipa. Walau sudah bawujud karajaan tapi sabujurnya Nagara Dipa kada baisian Raja, karana Empu Jatmika marasa lain katurunan Raja, jadi takutan maangkat diri jadi Raja, kaluku kualat kada tahan manyandang, walau damikian sidin tatap manjalan akan ruda pamarintahan, sadangkan rajanya di ulah akan bawujud patung haja.

Pada Tahun 1358 Kerajaan Majapahit mangirim ekspedisi militer nang kadua ka pulau Borneo, pasukan nang dikirim jauh lebih kuat wan ganal dibanding akan ekspedisi nang partama, pasukan dipimpin langsung ulih “Laksamana Nala” yang tarkanal itu, ada sakitar 10.000 labih pasukan nang di datang akan. Karajaan Nan Sarunai nang kada manyangka kadatangan musuh ahirnya kada kawa babuat napa-napa lagi, total pasukan karajaan kada labih pada 2.000, sadangkan utusan nang dikirim ka Karajaan Tanjungpuri minta bantuan talambat datang. Sabujurnya sabalum kadatangan pasukan nang ganal nintu, bubuhan karajaan Majapahit sudah mangirim akan pasukan mata-matanya badahulu nang tarkanal dengan sabutan pasukan “Telik Sandi”, mandua tahun pasukan telik sandi ni mampalajari kalamahan wan kalabihan Karajaan Nan Sarunai wan Tanjungpuri dengan manggunakan metode “analisa SWOT”.

Dengan samangat dalas mati babantal tumbak dari pada hidup diparbudak, Karajaan Nan Sarunai mati-matian baperang mampartahankan karajaannya walau pada ahirnya karajaan Nan Sarunai kawa di takluk akan. Rajanya nang bangaran Raja Anyan mati di tangan Laksamana Nala. Tampat matinya Raja Anyan wayahni badiri sabuah Masjid di daerah Banua Lawas. Sadangkan Pangkalima Angkin basarta tujuh ikung anak Raja Anyan yaitu Jarang, Idong, Paning, Engko, Engkai, Liban dan Bangkas “gaib” kada katahuan, ujar habar bukah ka alam subalah jadi urang gaib, sadangkan sisa-sisa kaluarga karajaan ada nang mangungsi ka hulu Barito, ada nang ka hilir Kapuas, ada nang ka wilayah Kahayan ada jua nang ka daerah pagunungan Maratus, sabab arah ka karajaan Tanjungpuri sudah di jaga katat pasukan Majapahit.

Imbah barhasil manunduk akan Karajaan Nan Sarunai, pasukan Majapahit basiap-siap pulang manyarang Karajaan Tanjungpuri. Mandangar Pasukan Majapahit handak manyarang, lalu basiap sadia ai saluruh panduduk Karajaan Tanjungpuri. Kalima ikung panglima andalannya sudah siap sadia jua, kabulujuran bubuhannya sudah manamat akan mangaji wadah abahnya nang bangaran Datu Intingan wan tamat jua sudah mangaji kawadah Julaknya nang bangaran Datu Dayuhan di gunung Maratus sana, masing masing sudah mawarisi ilmu-ilmu dari dua Datu Sakti Tanah Borneo tarsabut. Bubuhannya babagi tugas, Panglima Alai batugas ma atur strategi perang, Panglima Tabalong batugas di baris pamukaan gasan perang tanding sabalum partampuran dimulai, panglima Balangan batugas manjaga Raja wan kaluarga Raja, sadangkan Panglima Amandit wan Panglima Tapin batugas mahadapi bubuhan tukuh dunia parsilatan. Mandangar karajaan handak di sarang urang lalu turunan jua bubuhan panglima Dayak nang badiam di hutan-hutan wan di gunung-gunung nang kaya Panglima Pitap, Panglima Sampanahan wan Panglima Paramasan anaknya Datu Dayuhan nang masih basapupu wan kalima panglima Tanjungpuri tadi. Kada katinggalan jua bubuhan tukuh parsilatan tanah Borneo. Bubuhan bibinian, urang tuha wan kakanakan di ungsi akan badahulu ka Gunung Maratus tampat nang aman. Sadangkan Dua Datu Sakti yaitu Datu Dayuhan wan Datu Intingan marasa balum saatnya turun gunung karana asa yakin haja wan kamampuan anak wan kamanakannya.

Kada lawas di parbatasan Karajaan muncul pasukan Majapahit sing banyakan, talihat jua ada pasukan bakuda wan pasukan bagajah. Imbah kadua pasukan saling bahadapan sabagaimana kabiasaan zaman wayahnintu sabalum paparangan dimulai, kadua balah pihak manyurung jaguannya masing-masing gasan perang tanding. Dipihak Majapahit maju saikung manusia nang tinggi basar parak dua meter saku tingginya mambawa gada sing ganalan, jaguan Majapahit ti bangaran “Senopati Gajah Sora”, basurak pasukan Majapahit maliat Jaguannya maju. Kada lawas matan barisan pasukan Tanjungpuri maju jua saikung manusia nang kada kalah ganal, awaknya batukul-tukul satirik kada sing bajuan itulah Panglima Tabalong nang ganalnya kaya raksasa mambawa Parang Mandau sing ganalan, saku mun manyumbalih gajah ha sakali tabas gin bisa panggal, lalu basurak ai jua bubuhan pasukan Tanjungpuri.

Perang tanding antara jaguan Majapahit nang bangaran Senopati Gajah Sora malawan Jagoan Tanjungpuri nang bangaran Panglima Tabalong di mulai. Gadabukan bubuhannya batungkih nang saikung pakai Gada saikungnya baparang Mandau, sakalinya badudua sama pada bakajian taguh wan sama-sama bakajian gancang. Senopati Gajah Sora ni baisian ilmu “Watu Raga” nang maulah awaknya karas kaya batu mahing kada tadas ditimpas, sing banyakan sudah inya mamatii urang dalam perang tanding, sadangkan Panglima Tabalong mangaluar akan kajiannya nang bangaran “Malakah-Malukuh” yaitu ilmu taguh matan kulit sampai ka tulang, ilmu ni di cipta akan ulih Datu Dayuhan wan Datu Intingan dari puncak Gunung Maratus sawaktu madam ke Negeri Pasai, maka Panglima Tabalong ni pas lahir bakalubut ha pulang makanya taguh alami. Imbah lawas kada kawa saling ma alah akan ahirnya badudua sama-sama mamutar utak gasan mancari kalamahan masing-masing. Tuhuk bapikir ahirnya Panglima Tabalong mandapat akal dicubainya masasar Gajah Sora ka arah sungai, maliat sungai langsung pina pucat muha Senopati Gajah Sora. Lalu basurak ai Panglima Tabalong.

“ha..hay ahirnya dapatku kalamahan ilmu ikam Gajah Bangkak ai” ujar Panglima Tabalong

Imbah ba ucap kaya itu di lapasnya Parang Mandaunya nang singganalan nintu, lalu di ragapnya Senopati Gajah Sora di bawainya bagulat, lalu talapas ai Gada Senopati Gajah Sora, imbahtu buhannya badua bagulat, ba udar, barungkup sampai tapulas-pulas awak, bagantian mahampas, bagulung-gulung, inat mainat, tarik manarik, kada tapakai lagi jurus “kuntaw” nang ada pakai jurus “smack down” haja lagi, sakalinya tatap sama pada kuat nang badua ti, tapi sasain sadikit dami sadikit Panglima Tabalong kawa masasar Senopati Gajah Sora ka arah sungai. Karana ka asikan kunsintrasi maliati musuh, kada lawas imbah nintu mancabau badudua tagugur kasungai, kacipak-kacipak Senopati Gajah Sora timbul tinggalam sambil kukuciak minta tulung, sakalinya inya kada bisa bakunyung. Tatawaan badarau bubuhan pasukan Tanjungpuri maliat jaguan Majapahit kada bisa bakunyung. Samantara Panglima Tabalong maliat kalamahan musuhnya, lakas banyalam kadalam banyu di idaknya batis Senopati Gajah Sora di bawanya ka dasar sungai, Panglima Tabalong ni matan lagi halus sudah gawiannya banyalam di sungai, inya gin bingung saurang kanapa maka timbul bisa bakunyung, maka kada suah balajar bakunyung, ujar abahnya bahari imbah di timbai ka sungai langsung bisa inya batimbul, mungkin nintu nang dingarani urang bakat alam tu saku. Imbah gagalambuak di dalam banyu ahirnya kada lawas Senopati Gajah Sora ranai kada sing garakan lagi alias mati lamas. Imbah batimbul pada sungai sambil mambawa mayat Senopati Gajah Sora, rami basurak bubuhan pasukan Tanjungpuri maraya akan kamanangan jaguannya.

Maliat jaguannya mati lalu kada sabarai lagi pasukan Majapahit handak manyarang pasukan Tanjungpuri, imbah tarumpit sangkakala babunyi tanda partampuran dimulai lalu kacawisan ai lagi bubuhan pasukan Majapahit manyasah ka arah pasukan Tanjungpuri, namun Panglima Alai sebagai pangatur strategi manyuruh pasukannya jangan bagarak hulu tapi mahadang musuh masuk kadalam lingkaran pasukan Tanjungpuri, karena sudah tapancing amarah maliat jaguannya mati, kada sadar lagi bubuhan pasukan Majapahit pada tamasuk ka parangkap taktik perang Panglima Alai, imbah pasukan Majapahit takurung dalam lingkaran, lalu di suruhnya pasukan panah mahujani pasukan Majapahit nang takurung di tangah, galabukan rabahan pasukan Majapahit kana panah, maliat hal itu lakas Laksamana Nala pimpinan pasukan Majapahit nang bapangalaman di medan partampuran manyuruh pasukan bakuda mamutar mangacau barisan pasukan panah Tanjungpuri, namun panglima Alai sudah manyiap akan pasukan tombak gasan mahadang pasukan bakuda Majapahit, carucukan tumbak nang panjangnya malima dapa mahadang pasukan bakuda Majapahit, lalu gair ai buhan pasukan Majapahit handak maju. Adu strategi antara dua Panglima tarjadi silih baganti, Laksamana Nala adalah sa urang Panglima nang sangat bapangalaman di medan partampuran, sadangkan Panglima Alai adalah sa urang panglima nang cerdik wan manguasai medan. Kada karasaan matahari cundung ka Barat parak sanja sudah, kada lawas tadangar suara tarumpit sangkakala tanda “paraian” ahirnya partampuran di hantiakan hulu samantara gasan disambung pulang isuk hari. Pina lamah bajalan kadua pasukan ka tampat paristirahatan masing-masing kalapahan imbah saharian batampur. Nang mati di kubur akan nang luka di tandu di bawa ka barak.

Di tenda komando pasukan Majapahit nampak bakumpul para senopati Majapahit wan bubuhan tukuh dunia parsilatan, rapat dipimpin langsung ulih Laksamana Nala. Bubuhannya ma evaluasi hasil partampuran hari itu wan ma atur strategi gasan isuk wan malam nintu, karana mun malam hari ini biasanya jatah pasukan intelijen nang bagarak, gasan mangatahui kalamahan musuh atawa maulah sabotase gasan pasukan musuh.

“inti dari kakuatan pasukan Tanjungpuri ada pada kelima panglimanya nang harat-harat, ulih sabab itu kalima urang ni harus kita singkirkan hulu sabalum mahancur akan Karajaan Tanjungpuri’ ujar Laksamana Nala

“amun kaya itu itu ijin akan hamba manjalan akan tugas ini laksamana” sahut Lowo Ijo seorang tokoh parsilatan dunia hitam nang jadi pasukan bayaran Majapahit.

Lowo Ijo tarkanal lawan ilmunya nang bisa maulah urang taguringan wan inya bisa tarabang alias baisi ilmu maringankan awak, di Majapahit Lowo Ijo tarkanal sabagai pambunuh bayaran no 1 jarang ada kurbannya nang kawa salamat dari aksi pambunuhannya, ilmu andalannya bangaran “sosro birowo”.

Malam itu di basis partahanan Karajaan Tanjungpuri nampak bajaga-jaga bubuhan pasukan Tanjungpuri, angin batiup sapui-sapui wan hawanya dingin bangat, di tangah malam nang kadap nangintu nampak malibas sasusuk humbaya masuk kadalam basis partahanan pasukan Tanjungpuri, bubuhan panjaga nang tadi siap siaga bajaga-jaga tiba-tiba lintuk tarabah taguringan. Siapakah humbaya tadi nang malibas kada tadangar bunyinya tadi, itulah si Lowo Ijo sa urang pambunuh bayaran no 1 di Majapahit nang rancak jadi langganan buhan pajabat gasan mahabisi lawan pulitiknya, nang kaya kisah tragedi “Blambangan” dimana ada intrik dan konspirasi antar pajabat di Majapahit yang barahir wan matinya sa urang Adipati di Blambangan secara misterius, di duga matinya Adipati Blambangan akibat perbuatan “Lowo Ijo” nang mandapat pasanan dari bubuhan pajabat Majapahit nang kada katuju maliat karir Adipati Blambangan nang camarlang. Wayahni si Lowo Ijo mandapat tugas gasan mahabisi bubuhan panglima karajaan Tanjung puri. Tapi di tangah kakadapan malam nintu nampak jua sapasang sorot mata manatap tajam, matan tadi inya kada lapas manjanaki humbaya nang malibas masuk kadalam basis partahanan pasukan Tanjungpuri. Kamana haja si Lowo Ijo bagarak di umpatinya. Sadar bahwa sudah katahuan, maka Lowo Ijo bamandak mahadang urang nang matan tadi maumpati inya tarus, sakalinya nang ma umpati tadi Panglima Hamandit.

“pilih mati atawa manyarah baik-baik ikam” garatak Panglima Hamandit

“Haha..jaga muntung ikam kakanak ai, ikam balum tahu wan siapa bahadapan, aku ni si Lowo Ijo tokoh sakti dunia hitam di tanah Jawa” sahut Lowo Ijo

Kada banyak pander lagi di sarangnya langsung si Lowo Ijo ulih Panglima Hamandit wan pukulan tangan kosong, capat bangat garakannya wan ringan tapi mangandung tanaga, tapi nang ngaran Lowo Ijo ni pandikar pilih tanding, sakali manjajak tanah haja maluncat sing tinggian Lowo Ijo ka atas mahindar pukulan barantai nang sambung manyambung matan Panglima Hamandit, tapi panglima Hamandit lain urang sambarangan jua karana inya lawas malang malintang di dunia parsilatan tanah Borneo sabalum inya manjadi panglima Karajaan Tanjungpuri, ilmu silatnya aliran “campadih” nang manjadi andalan lima panglima badangsanak nang manjadi panglima karajaan Tanjungpuri. Sarangan tadi rupanya tipuan haja karana kada lawas inya mangaluar akan tandangan kilat baputar sambil tarabang ka arah Lowo Ijo nang masih malayang di udara. Takajut banar si Lowo Ijo parak banar sudah inya kana tinjak untung inya kawa mambuang awak ka higa walau akibatnya inya tagulung di tanah karana kahilangan ka saimbangan dapat sarangan nang sing capatan. Itulah jurus silat aliran campadih nang bangaran “Bakantan Hamuk”. Maliat parmainan silat panglima Hamandit nang luar biasa, si Lowo Ijo kada handak mambuang waktu wan tanaga lagi inya langsung mangaluar akan kajiannya nang sangat tarkanal wan di takutani di tanah Jawa yaitu ilmu “Sosro Birowo” ujar bila kana pukulan Sosro Birowo nangini, batu nang ganalnya kaya hadangan gin bisa hancur. Maliat musuh mangaluar akan kajiannya lakas jua Panglima Hamandit mangaluar akan kajiannya jua nang bangaran “Sayipi Api” ujar habar napa haja nang kana pukulan sayipi api nangini jarang nang kawa batahan hidup jangankan kana pukulannya tagatuk tangannya gin puhun ganal bisa layu daunnya wan kada lawas mati. Ilmu Sayipi Api nangini ulahan Datu Intingan, kada sambarang urang kawa malajari ilmu nangini karana mun kada tahu caranya bisa manimbul akan mudarat nang luar biasa.

“DAGUMM” … tadangar bunyi ladakan sing hangkuyan wayah kadua ilmu pukulan tadi ba adu, takipai badudua si Lowo Ijo wan Panglima Hamandit, si Lowo Ijo tatilantang kada singgarakan lagi, tangannya sampai kabahu hangit, samantara Panglima Hamandit tarabah jua laip. Bagitu dahsatnya banturan kadua ilmu tuti sampai dadaunan guguran, parsis ladakan di “Hotel Marriot” tapi anihnya bubuhan pasukan panjaga kadada nang tabangunanya, itulah kahibatan ilmu si Lowo Ijo nang bangaran ilmu “sirep” kawa mambius urang taguringan sampai bunyi patir gin kada mandangar lagi karana liwar janaknya. Pas wayah nintu kada lawas muncul pulang humbaya hirang sakalinya ada urang babaju hirang nang datang, rupanya salain ma utus si Lowo Ijo, Laksamana Nala yang cerdas dan bapangalaman nintu ma utus pambunuh bayaran lainnya jua nang bangaran “Gagak Ireng” gasan malapis si Lowo Ijo, urangnya tinggi kurus babaju hirang salawar hirang, Gagak Ireng ni marupakan tokoh parsilatan nang kada kawa ditangguh umpat golongan mana, mahanu inya umpat bagabung wan golongan putih, mahanu umpat jua bagabung wan golongan hitam, tagantung kapantingannya asal ada haja nang hakun mambayari banyak inya umpati, ujar habar ilmu andalannya adalah “Belati Terbang” ilmu manawak balatinya bidik banar maka di aliri tanaga dalam ha pulang, tawakan balatinya bisa manambus dinding waja. Maliat Lowo Ijo kada singgarakan lagi lakas inya baparak, maliat ka adaan si Lowo Ijo takajut banar inya, lakas inya mangaluar akan balatinya lalu di tataknya kadua tangan Lowo Ijo nang hangit tadi, imbah manatak tangan Lowo Ijo di totoknya jalan darah di tangan Lowo Ijo sakira kada pandarahan, rupanya imbah ba adu pukulan tadi kakuatan ilmu sayipi api ampun Panglima Hamandit kawa manambus ilmu pukulan sosro birowo si Lowo Ijo. Bila tangannya nang hangit ti kada lakas ditatak bisa malalar ka sabarataan awak wisa pukulan sayipi api tadi. Imbah manatak tangan Lowo Ijo inya ma itihi ka arah Panglima Hamandit nang tatirungkup laip, rupanya efek pukulan Sosro Birowo harat jua sampai maulah Panglima Hamandit laip. Maliat Panglima Hamandit kada badaya timbul niat jahat Gagak Ireng, diparakinya Panglima Hamandit nang kada sing garakan lagi, imbah parak di arah akannya balati ka dada Panglima Amandit handak dicucuk akannya.

“BUNGUL… bangat siapa ikam ni pangacut banar handak manikam urang laip” tiba-tiba ada suara di balakang Gagak Ireng

Takajut bangat Gagak Ireng Maliat muncul seorang nang muhanya mirip banar wan Panglima Hamandit, sakalinya Panglima Tapin sudah badiri di balakangnya sambil bakacak pinggang Manahan sarik maliat si Gagak Ireng handak babuat culas wan dingsanak kambarannya, rupanya ilmu sirep Lowo Ijo kada tadas mampangaruhi Panglima Tapin.

Maliat kadatangan Panglima Tapin, sacapat kilat Gagak Ireng manawak akan balati tadi pakai tanaga dalam ka arah Panglima Tapin, maluncur sing darasan balati tuti, namun Panglima Tapin kada handak mambuang waktu, di kibas akannya tangannya ka muka, lalu mandisap hawa dingin kaluar sing darasan mahantam balati terbang ampun Gagak Ireng, langsung takipai belati tuti patah tiga, Panglima Tapin nang salain harat main kuntau harat jua manari japin ni kada alang-alang lagi mangaluar akan ilmunya, rupanya tadi tu pukulan “Sayipi Angin” tingkat ka-10 atau tingkatan nang paling harat, imbah mahantam balati tuti, angin pukulan Sayipi Angin ti batarus mahantam Gagak Ireng, tapi hirannya awak Gagak Ireng kada papa, bagarak gin kada kana Pukulan “Sayipi Angin” tuti.

“Ha..ha..ha saitu haja kah ilmu bubuhan Panglima Tanjungpuri” ujar Gagak Ireng ma nawa akan Panglima Tapin.

Babaya Imbah tatawa langsung muntah darah si Gagak Ireng, matan hidung, talinga sampai mata kaluar darah, itulah kahebatan ilmu pukulan “Sayipi Angin” ampun Panglima Tapin, bujur pang mun kana luarnya kada papa tapi sabanarnya efek pukulan ti mahancur akan organ di dalam awak. Ilmu Sayipi Angin ni ulahan Datu Dayuhan matan Gunung Maratus. Syarat manguasai ilmu ni ngalih bangat wan ilmunya saurang nang mamilih bajuduh wan urangnya. Imbah kaluar darah matan muntung, talinga sampai mata nintu lalu mati salajur ai si Gagak Ireng dalam ka adaan nang manyadihkan wan manakutkan.

Imbah nintu badadas Panglima Tapin mamaraki Panglima Hamandit nang masih laip, imbah dipariksanya sakalinya kada papa, banyak nang baiknya haja lagi, imbah disalur akannya tanaga dalam ka awak Panglima Hamandit ba angsur-angsur laluan inya sadar.

“dasar harat nang ngaran kajian “Sosro Birowo” tu sakalinya” ujar Panglima Hamandit gagarunum.

“tapi harat lagi ilmu “Sayipi Api” ampun ikam Dit ai, ca itihi ha si Lowo Ijo, caka tangannya kada lakas di tatak kawannya bisa hangit sa awakan urangnya” ujar Panglima Tapin.

Bingung Panglima Hamandit maliat ada dua ikung urang garambangalan tarabah nang saikung pagat tangan saikungnya limbui darah, imbah nintu kada lawas gigir bubuhan pasukan Tanjungpuri kamasukan panyusup, malam nintu jua bubuhan panglima langsung rapat gasan ma antisipasi kajadian-kajadian salanjutnya.

Isuknya giliran pihak pasukan Majapahit nang gigir, di muka parkimahan pasukan ada dua sosok tubuh, saikung sudah mati saikungnya ma antara, dua sosok tubuh nintu kada lain si Lowo Ijo wan Gagak Ireng. Sing sarikan Laksamana Nala, hari partama haja sudah kahilangan tiga ikung jaguan andalannya yaitu Senopati Gajah Sora, Lowo Ijo wan Gagak Ireng. Hari ini inya batekad akan manyarang pasukan Tanjungpuri habis-habisan. Pasukan “Bhayangkara” disiap akannya gasan manangkap Raja Tanjungpuri hidup-hidup gasan dijadiakan bukti ka hadapan Gajah Mada. Imbah tarumpit sangkakala babunyi lalu tarjadilah perang nang sungguh hibat, sakali ni bubuhan pasukan Majapahit bagarak frontal dengan mamanfaat akan kalabihan pasukannya nang bajumlah labih banyak di banding Tanjungpuri, taktik nang kaya ini memang maulah perang lakas tuntung tapi tantunya korban akan lebih banyak. Pasukan Gajah berada di baris pamukaan mambuka jalan, tahambur pasukan Tanjungpuri, sing banyakan nang matian di jajak gajah, abut Panglima Tabalong nang ada di barisan muka mahadang sarangan musuh. Bubuhannya memang kada suah batampur malawan pasukan bagajah ni sabalumnya. Maliat ka adaan nang damikian lalu bahimat Panglima Alai nang bartanggung jawab ma atur strategi pasukan mamutar utak, imbah itu inya kaingatan sasuatu, di kiyaunya Panglima Pitap, dibisikinya sasuatu katalinga Panglima Pitap nang masih sapupunya, angguk-angguk ha si Panglima Pitap ti paham.

Di tangah-tangah sarangan pasukan Gajah ti, timbul gigir saluruh pasukan Majapahit imbah munculnya tiga orang sakti nang tarabang kada bajajak di tanah, sakalinya nang batiga ti Panglima Pitap, Panglima Sampanahan wan Panglima Paramasan, bubuhan Panglima Dayak nang marupakan sapupunya Panglima Tanjungpuri, kadatangan tiga Panglima Dayak ni di sambut hujan panah oleh pasukan Majapahit nang manunggang Gajah, tapi hirannya kada sauting pun panah nang kawa manambus awak tiga panglima ti. Imbah parak lalu tiga Panglima Dayak ti manimbai sasuatu ka arah gajah-gajah pasukan Majapahit, sakalinya bubuhannya ti manimbai sarang “kararangga” ka arah pasukan gajah napang ada pada tumbar kararangga di awak gajah ada nang masuk katalinga, kamata wan hidung gajah, pada hamuk banar am gajahnya ti bukahan kada karuan tampuh lagi, ada nang bukah tuju kasungai, ada nang tuju kahutan, ada jua nang babulik ka arah pasukan Majapahit napang ada pada mucai barisan pasukan Majapahit banyak nang matian jua di jajak gajah.

Habang muha Laksamana Nala maliat kajadian nintu lalu di suruhnya pasukan khusus Majapahit nang bangaran pasukan “Bhayangkara” untuk basiap-siap bagarak.

Nang ngaran pasukan Bhayangkara ni sakalinya dasar harat banar, garakannya capat wan sigap, banyak tantara karajaan Tanjungpuri nang matian dapat pasukan Bhayangkara ninih. Tujuan pasukan khusus ni jalas yaitu manangkap Raja Tanjungpuri. Abut bubuhan pangawal Raja tamasuk Panglima Balangan nang batugas mangawal Raja. Di bantu 100 ikung pasukan “Dinding Raja” nang batugas mangawal Raja, Panglima Balangan mahadang pasukan Bhayangkara. Tarjadilah partampuran hebat antara pasukan Bhayangkara malawan pasukan Dinding Raja, kadua kalumpuk pasukan ni sakalinya tardiri dari urang-urang sakti samunyaan. Sadikit dami sadikit pasukan Bhayangkara nang sudah tarkanal ka saluruh Nusantara nintu kawa manggasak pasukan Dinding Raja pimpinan Panglima Balangan. Malihat kaadaan nintu lalu tadangar suara sing nyaringan mangaum.

“AArrgh”…tarnyata Panglima Balangan barubah jadi raksasa, awaknya baganal rupanya Panglima Balangan mangaluar akan ilmu “Gajah” andalannya, habis am takipaian bubuhan pasukan Bhayangkara di hamuknya. Maliat pasukannya purak puranda di hamuk Panglima Balangan, komandan pasukan Bhayangkara nang bangaran Senopati Arya Diparaja lakas mahadang Panglima Balangan. Senopati Arya Diparaja ni marupakan murid utama Maha Patih Gajah Mada nang mawarisi ilmu “Lembu Sekilan” andalan Maha Patih Gajah Mada, ujar habar ilmu ni kadada tandingannya di dunia parsilatan tanah Jawa.

Perang tanding antar kadua Panglima pun tarjadi, sing ramian, bubuhan pasukan nang tadi barawis tabalik dudukan balingkar manuntun kumandannya batampur. Pamulaan kaduanya sama-sama bakuntau mangaluar akan ka ahlian silat masing-masing, garakannya capat wan batanaga maka satiap pukulan atawa sipakan mangandung tanaga dalam, tanganga-an buhan prajurit nang manuntun maliat kasaktian pamimpinnya masing-masing. Senopati Arya Diparaja mengeluarkan jurus silat “Banteng Ketaton” nang marupakan jurus silat aliran “Bantala Parwa” nang tarkanal di Majapahit. Sementara Panglima Balangan mangaluar akan jurus kuntau “Bangkui Maratus” nang marupakan salah satu jurus andalan silat aliran “Campadih”. Kaduanya batampur dangan panuh konsentrasi karana lingah sadikit haja bisa calaka. Sakali dua ada haja pang kadua panglima ti kana pukul tapi karana sudah mamasang kajian sa awakan maka kada tarasa efek pukulan tarsabut. Panglima Balangan nang masih mamasang ilmu Gajah awaknya tatap ganal karas kaya batu walau damikian lawas kalawasan inya marasa sakit jua dapat pukulan ilmu “Lembu Sekilan”, namun sakalinya Senopati Arya Diparaja kaya itu jua handak banar sudah inya mambawai ampihan batampur napang asa habis tanaga mangaluar akan ilmu “Lembu Sekilan” tapi inya supan bapadah badahulu.

Jauh matan situ nampak jua masih pasukan besar kadua karajaan lagi batampur, Panglima Tabalong mamimpin di garis pamukaan, samantara Panglima Hamandit wan Panglima Tapin di bantu bubuhan tukuh parsilatan lainnya lagi bahadapan wan bubuhan padikar Majapahit nang di siwa Patih Gajah Mada. Mun diliat jalannya partampuran kira-kira kada tuntung sahari pang.

Di antara hiruk pikuk partampuran nampak Laksamana Nala lagi bahadapan wan Panglima Alai.

“ikam maliat saurang luku kada gampang pang manakluk akan karajaan kami, karana kami akan malawan sakuat tanaga wan sa andainya bubuhan kami kalah jua, kami akan berikan seribu luka dahulu kapada kalian” ujar Panglima Alai

“sabagai sasama Panglima, ikam pasti tahu mun nang ngaran parintah walau kaya apapun risikunya tatap akan kami jalankan” sahut Laksamana Nala

“ikam sabagai Panglima nang bapangalaman ikam tantunya sudah kawa mambaca kaya apa hasil dari paparangan nangini, prajurit ikam batampur atas semangat manjalankan parintah, sadangkan kami batampur atas samangat mampartahankan sagalanya nang kami punya, capat atau lambat mental parajurit ikam akan turun, karana kami akan tarus malawan” ujar Panglima Alai

“kalah manang urusan kadua tapi sabagai prajurit sajati nang patuh wan titah karajaan kami akan terus berperang sampai seluruh Nusantara bertekuk lutut di bawah kekuasaan Majapahit” sahut Laksamana Nala.

“amun nintu kahandak ikam, kadada jalan lain lagi kami akan partahankan karajaan kami dengan sagala daya dan upaya, salama masih ada mengalir darah katurunan kami, sepanjang masa itu jua kami kada pacangan suah tunduk wan kaum panjajah, labih baik mati babantal tumbak dari pada hidup di parbudak, kadada dalam kamus kahidupan kami sabagai urang Borneo manganal istilah manjalani hidup sabagai budak” ujar Panglima Alai

Sabujurnya Laksamana Nala kawa mambaca ka adaan, kada mungkin mamaksa akan tarus batampur karana kadua balah pihak mampunyai kapantingan babida, samangat batampur prajurit Tanjungpuri nang dipimpin para panglimanya sing ngalihan di tunduk akan, sadangkan anak buahnya sudah mulai patah samangat karana sabalumnya sudah kahabisan tanaga batampur mati-matian malawan Karajaan Nan Sarunai.

Sebagai seorang Panglima andalan Majapahit, pantang bagi Laksamana Nala untuk gagal dalam suatu tugas, apalagi inya adalah saudara seperguruan Maha Patih Gajah Mada nang sama-sama baguru wadah “Resi Mahayasa” seorang tokoh sakti bagalar manusia satangah dewa dari Tanah Jawa nang sudah lawas maundur akan diri dari dunia parsilatan. Laksamana Nala ni aslinya sabujurnya urang Melayu dari Swarnabhumi. Sawaktu lagi anum inya madam ka tanah Jawa wan baguru wadah Resi Mahayasa. Waktu baguru wadah Resi Mahayasa ni inya batamuan wan Gajah mada nang marupakan kakak “letingannya” di Parguruan. Di antara murid Resi Mahayasa, nang badua inilah nang paling di sayangi sidin, walau saparguruan antara Mada wan Nala ni banyak parbidaan. Mun Mada urangnya pintar tapi ambisius sadangkan Nala cenderung pandiam tapi mempunyai prinsip nang kuat. Karana bida karakter itulah ahirnya Resi Mahayasa mawaris akan ilmu nang babida jua gasan Mada wan Nala. Mada mandapat warisan ilmu “Lembu Sekilan” nang cenderung barsipat menyerang sadangkan Nala mandapat warisan ilmu “Panca Raga” nang cenderung basipat bartahan. Karir militer kaduanya di mulai matan manjadi pasukan “Bhayangkara” yaitu pasukan khusus Majapahit. Kaduanya jadi tarkanal sawaktu manyalamat akan “Prabu Jayanegara” (1309-1328) dari pambaruntakan Ra Kuti. Sejak saat itu kaduanya jadi prajurit kasayangan Prabu Jayanegara. Antara Prabu Jayanegara wan Laksamana Nala ni masih ada hubungan kaluarga karana Umanya Prabu Jayanegara nang bangaran “Dara Petak” adalah urang Melayu jua kaya Laksamana Nala. Sabalum manyarang tanah Borneo dalam ekspedisi Militer ke dua ni, pada Tahun 1357 Laksamana Nala mangganii Gajah Mada dalam “Perang Bubat” yaitu peperangan antara karajaan Majapahit malawan karajaan Pajajaran gara-gara kasalah pahaman. Perang Bubat sabujur ja kada parlu tarjadi caka nang badiplomasi adalah Laksamana Nala namun karana pucuk pimpinan ada di tangan Gajah Mada nang pangarasan maka ahirnya tarjadilah Perang Bubat nang ba akibat tarbunuhnya Raja Pajajaran nang bangaran Prabu Lingga Buana, maliat abahnya mati lalu anak Prabu Lingga Buana nang bangaran Dyah Pitaloka mati bunuh diri. Padahal Dyah Pitaloka ni rancananya handak di lamar Prabu Hayam Wuruk Raja Majapahit. Akibat paristiwa ni Hayam Wuruk lawas kada bataguran wan Gajah Mada, namun karana Gajah Mada banyak bangat jasanya wan Majapahit maka Hayam Wuruk kada wani ma ampihi Gajah Mada dari jabatan Patih walaupun sabujurnya banyak kalangan “politikus” istana nang mausul akan “hak angket” gasan ma ampihi Gajah Mada jadi Patih Karajaan wan mausul akan jabatan Patih di julung wadah Laksamana Nala haja.

Kambali ka kisah partampuran antara Majapahit wan Tanjungpuri, waktu itu Laksamana Nala sudah bahadapan wan Panglima Alai.

“aku akan tarik pasukan Majapahit mun ikam kawa ma alah akan aku dalam partarungan satu lawan satu” ujar Laksamana Nala.

“ayuha mun kaputusan ikam kaya itu, tapi mun aku kalah manang tatap kada pacang manyarah akan karajaan Tanjungpuri gasan tunduk kapada Majapahit, barsiap-siaplah” sahut Panglima Alai.

Lalu kaduanya bakalahi satu lawan satu mandaru-daru babunyi tumbak “Naga Geni” ampun Laksamana Nala garakannya sing capatan manyambar-nyambar kaya ular naga sabagai sanjata pusaka ganggaman tantunya tombak Naga Geni mampunyai kakuatan gaib. Tombak inilah nang mambunuh Raja Anyan raja Karajaan Nan Sarunai. Tiap kali tumbak Naga Geni manyambar jangankan kana hujung tumbaknya, kana anginnya gin barasa panas, tapi panglima Alai gin baisi ganggaman jua sanjata babantuk karis nang bangaran “Balitung” dangan lincahnya Panglima Alai mamutar sanjatanya manangkis sarangan tombak Laksamana Nala wan tiap ada kasampatan baganti manyambar manyarang, Balitung ni sabujurnya sanjata nang jarang di pakai bakalahi karana sipat pusaka Balitung tu gasan malindungi, namun kali ini rupanya Balitung tapaksa mangaluar akan apuahnya nang sanggup manetralisir hawa panas tumbak Naga Geni. Bila kadua sanjata ba adu kaluar kambang api, babunyi karintingan, tuhuk sudah bakalahi pakai sanjata, tapi sama-sama kada kawa saling ma alah akan, lalu bubuhannya pakai ilmu kasaktian pulang. Laksamana Nala langsung mangaluar akan Kajiannya nang bangaran “Panca Raga” Laksamana Nala ba ubah jadi lima ikung, kalimanya mangurung Panglima Alai, abut Panglima Alai kada katangkisan, bingung inya handak mahantam nang mana. Itulah kahibatan ilmu Panca Raga, inya dapat ma alih sukmanya ke setiap raganya nang bajumlah lima, satiap panglima Alai mahantam salah satu dari lima raga, maka sukma nang kana hantam bapindah ka raga sautingnya, suah salah satu raga Laksamana Nala hancur hangit sa awakan kana pukulan “sayipi api” nang di lapas akan Panglima Alai, tapi tiba-tiba sukmanya bapindah ka raganya nang lain, sadangkan nang hancur kana pukulan “sayipi api” ti hidup pulang ba asa. Karana sudah tahu kaharatan ilmu Laksamana Nala lalu Panglima Alai mangaluar akan ilmu nya nang paling hanyar nang bangaran “Badai Gunung Maratus” ilmu ni hanyar haja di ulah akan Datu Dayuhan wan Datu Intingan di puncak Maratus sana imbah balampah 40 hari 40 malam wan kada suah lagi di guna akan. Ibaratnya ilmunya ni masih puga kaluaran pabrik.

Kita satumat bajinguk ka partarungan antara Panglima Balangan nang mangaluar akan ilmu “Gajah” malawan Senopati Arya Diparaja nang mangaluar akan ilmu “Lembu sekilan” limbui sudah paluh kaduanya. Panglima Balangan nang urangnya bungas pas mangaluar akan ilmu Gajah baubah jadi mambari takutan, awaknya baganal wan bawarna hijau kaya “Hulk” ilmu Gajah ni ulahan Datu Dayuhan wan Datu Intingan wayah lagi anum pas madam ke negeri Siam, di sana kaduanya dapat inspirasi maulah ilmu Gajah. Samakin lawas ahirnya Senopati Arya Diparaja ka uyuhan mangaluar akan ilmu “Lembu Sekilan” sedikit dami sedikit tanaganya makin balamah, Panglima Balangan kada marasa sakit lagi tiap kana pukulan “Lembu Sekilan” sabujurnya ilmu Senopati Arya Diparaja ni balum sampurna banar dikuasainya. Maliat musuhnya sasain lamah, makin bahimat Panglima Balangan Bahamuk, di saat nang kritis tu barkalabat sa susuk bayangan mambantu Senopati Arya Diparaja, sakalinya nang masuk adalah seorang pandikar muda nang manjadi bagian pasukan Majapahit bangaran “Kebo Wungu”. Mandapat bantuan dari Kebo Wungu maka selamatlah panyawaan Senopati Arya Diparaja nang sudah di hujung tanduk ti. Kebo Wungu adalah seorang pendekar muda yang sedang naik daun namanya di dunia parsilatan Tanah Jawa. Kebo Wungu murid dari “Begawan Tirtamaya” dari puncak gunung Semeru, inya terpanggil bagabung wan pasukan Majapahit karana handak mancari pangalaman.

Dikaruyuk ulih dua orang sakti ahirnya Panglima Balangan tadasak jua, maliat pimpinannya di karuyuk, lalu mancapil seorang anak buah Panglima Balangan nang bangaran “Badalungga” mambantu, Badalungga ni sabalum masuk jadi tantara karajaan, inya ni adalah bubuhan urang dunia parsilatan jua murid dari Datu Rajang Kaliwang, karana kaharatan wan ka ahliannya inya di masuk akan kadalam pasukan khusus karajaan Tanjungpuri wan manjabat sabagai wakil kumandan alias tangan kanannya Panglima Balangan. Rami pulang bahantam satu lawan satu, Panglima Balangan malawan Senopati Arya Diparaja sadangkan Badalungga malawan Kebo Wungu.

Kambali ka kisah Laksamana Nala wan Panglima Alai, imbah kada kawa jua ma alah akan ilmu Laksamana Nala, ahirnya Panglima Alai mangaluar akan ilmunya nang paling hanyar, rupanya Datu Dayuhan wan Datu Intingan sudah dapat pirasat bahawa ilmu bubuhan Majapahit pasti sing haratan wan bamacam-macam sahingga dua Datu sakti tanah Borneo nang sudah malanglang buana sampai ka nagari Tiongkok manyiap akan sabuah ilmu gasan manandingi kasaktian bubuhan panglima Majapahit. Imbah bakunsintrasi satumat lalu di alir akannya saluruh hawa murni di awak di tuyuk akan ka kadua talapak tangan, imbah itu timbul banyala warna putih ka kuning-kuningan tangan Panglima Alai sambil sadikit basanam Manahan hinak, imbah itu di lapas akannya saluruh tanaga sakti nang takumpul di kadua talapak tangan sambil, bakilalap cahaya putih kakuningan bacampur hawa dingin mahantam ka arah lima ikung awak Laksamana Nala, laksana dihantam badai nang dahsat, tarabang awak Laksamana Nala kalilimanya walau inya sudah bausaha Manahan sakuat tanaga. Itulah kaharatan ilmu pukulan “Badai Gunung Maratus” nang sanggup mahantam lima sasaran sakaligus jangankan lima, sapuluh ikung gin kawa dihantam sakali pukul haja.Samantara awak Laksamana Nala nang bajumlah lima ikung babulik jadi saikung haja, awaknya malayang bapuluh-puluh tombak namun sabalum gugur ka tanah ada sesosok bayangan putih manyambar awak Laksamana Nala. Tarnyata bayangan putih ti saurang tuha nang babaju putih, janggut sidin sing panjangan bawarna putih, rambut sidin bagalung bawarna putih jua mun diliat putungan tu saku tuha bangat urangnya tapi masih taliat gagah badiri sambil ma angkat awak Laksamana Nala nang laip kana pukulan Badai Gunung Maratus.

“siapa hampiyan wahai urang tuha” ujar Panglima Alai

“aku adalah Resi Mahayasa paguruan Laksamana Nala” sahut urang tuha ti.

Takajut banar Panglima Alai mandangar ngaran urang tuha ti nang tarnyata “Resi Mahayasa” tokoh sakti tanah Jawa nang bagalar manusia satangah dewa. Ba arti mun sawat sidin ni turun tangan artinya Majapahit sarius banar handak manakluk akan Tanjungpuri.

“labaram, mun mahadapi nang saikung ni mun kada bubuhan tuha-annya maka am nang turun” ujar Panglima Alai gagarunum dalam hati.

“Wahai Resi yang bijaksana, kanapa hampiyan turun tangan umpat manyarang karajaan kami, satahu ulun pian tu urang nang kada katuju wan panjajahan” ujar Panglima Alai batakun

“he..he..he aku sebagai orang tuha kada pacang umpatan ma urusi urusan pulitik aku datang ka sini hanya ingin manyalamat akan panyawaan muridku nang bangaran Laksamana Nala, tarnyata aku sudah kawa manduga bahawa ilmu muridku balum sanggup manandingi kasaktian bubuhan panglima Tanjungpuri” ujar Resi Mahayasa

“lamun kaya itu tapaksa ai hampiyan ulun tangkap jua karana sudah mambantu pihak Majapahit nang handak manyarang karajaan kami” ujar Panglima Alai

Imbah ba ucap kaya itu di hantamnya Resi Mahayasa pakai pukulan “Badai Gunung Meratus” mangguruh angin mahantam ka arah Resi Mahayasa, tapi sidin kada mahindar saikit pun, sidin ma angkat tangan sidin haja ka muka, langsung basadin angin ribut ti hilang kaya di isap tangan Resi Mahayasa. Takajut banar Panglima Alai tapi inya kada putus asa di sarangnya pulang ba asa pakai pusaka “balitung” di kurungnya Resi Mahayasa wan garakan nang sing capatan, sambil sasakali malapas akan pukulan Sayipi api wan sayipi angin, tapi rupanya Resi Mahayasa masih kawa mahindar dengan garakan nang labih capat lagi, maka sidin sambil bagindungan Laksamana Nala, bahkan sakali bakipik haja tangan sidin takipai pusaka balitung di tangan Panglima Alai. Imbah itu tarasa angin panas ma arah ka Panglima Alai sawaktu Resi Mahayasa mangibas akan tangannya nang kadua kali ka arah Panglima Alai. Pucat basadin muha Panglima Alai awaknya kaku kaya takunci kada kawa bagarak mahindar, hanyar sakali ini inya tadapat musuh nang liwar saktinya, namun kada lawas tadangar urang tatawaan di balakangnya, sabarkas angin dingin mahadang angin panas nang dilapas akan Resi Mahayasa. Bagantar tanah imbah kadua ilmu pukulan jarak jauh nintu batamu, banyak prajurit Majapahit maupun Tanjungpuri nang taduduk, imbah inya ba kulih ka balakang nampak seorang tuha, nang saikung basalawar handap babaju kulit kayu basandangan butah, kapala balilit laung, nang saikung basalawar panjang balilit tapih dipinggang, sama pada balaung. Sakalinya manusia nang badua ni Datu Dayuhan wan Datu Intingan dari puncak Gunung Maratus. Rupanya nang mangirim akan pukulan jarak jauh ti Datu Intingan karana nampak sidin tadadar dua langkah, sama halnya wan Resi Mahayasa nampak tadadar jua dua langkah ka balakang, ba arti tanaga sakti kaduanya saimbang.

“Salam hurmat gasan Datu badua, sanang bisa batamuan wan tukuh sakti tanah Borneo, sanang jua bisa marasa akan pukulan “Talapak Balian” nang legendaris di dunia parsilatan itu langsung dari nang ampunnya ilmu” ujar Resi Mahayasa sambil babungkuk mambari hurmat.

“haw napa ti habar maka dangsanak matan tanah jawa nang bagalar manusia Satangah Dewa datang ba ilang ka wadah kami, sanang jua bisa marasa akan pukulan “Serat Sukma” nang langka nintu” sahut Datu Intingan mambalas mambari hurmat.

Partampuran tamandak imbah kamunculan urang-urang sakti tarsabut, pasukan Majapahit di suruh batahan ulih Senopati Arya Diparaja nang samantara maingkuti komando tartinggi pasukan Majapahit, karana pimpinan tartingginya yaitu Laksamana Nala dalam ka adaan barhalangan alias masih kada sadarkan diri imbah kana pukulan “Badai Gunung Maratus” nang dilapas akan Panglima Alai. Karana kadatangan urang-urang sakti tarsabut maka ahirnya Raja Tanjungpuri nang bagalar Sri Baginda Darmapala turun langsung manyambut. Imbahnya katiga urang sakti nintu di bawa ka tenda Raja, samantara Laksamana Nala nang laip dirawat dalam tenda pangubatan Pasukan Karajaan Tanjungpuri.

“Hamba mamuhun maap atas tarjadinya paparangan ini, sabagai paguruan dari Laksamana Nala wan Patih Gajah Mada hamba turut prihatin atas kajadian ini” ujar Resi Mahayasa.

“Mungkin itulah katatapan sang pancipta bahwa hal ini harus tarjadi, mari kita ambil hikmahnya haja” sahut Sri Baginda Darmapala.

“Sasuai janji Laksamana Nala bahawa lamun Panglima Alai kawa ma alah akan inya, maka saluruh pasukan Majapahit akan di tarik mundur, hamba akan suruh Senopati Arya Diparaja untuk menarik mundur saluruh pasukan Majapahit” ujar Resi Mahayasa

“Silahkan tuan Resi kami akan mengawal pasukan Majapahit sampai naik ka kapal, ulun salaku Raja Tanjungpuri mengucapkan salam hormat tak terhingga kapada Resi Mahayasa seorang sakti nang bagalar Manusia satangah Dewa nan bijaksana” ujar Sri Baginda Darmapala mahurmat

“Ujar habar andika sudah lawas ma undur akan diri matan dunia kangaw kanapa hari ini maka mandadak mancungul disia” ujar Datu Dayuhan sambil cipus-cipus manginang

“Itulah naluri seorang guru, manakala sang murid dalam ka adaan tarancam nyawanya pasti sang guru kada purun maliat akan, kira-kira sama luku wan hampian badua ni jua” sahut Resi Mahayasa.

“haha.. betul..betul..betul” ujar Datu Dayuhan

“aku basyukur kawa marasa akan dahsyatnya pukulan Talapak Balian nang tarkanal nintu, ujar habar bujurkah pukulan Talapak Balian ni nang mambunuh Nini Yaksa si Raksasa Gunung wan Datu Sumali’ing tokoh parsilatan dunia hitam di pulau Borneo sawaktu hampian badua dahulu lagi anum” ujar Resi Mahayasa

Sawaktu lagi anum kadua Datu ni sudah tarkanal bangat di tanah Borneo, imbah kawa mambunuh raksasa gunung nang sing saktian bangaran “Nini Yaksa”. Dahulu di pagunungan Maratus ada hidup raksasa gunung nang katuju mamakan manusia, suah dahulu satu “pleton” pasukan karajaan nang bajumlah 30 ikung handak manangkap Nini Yaksa, timbul 30 ikung pasukan ti di makan Nini Yaksa sabarataan. Nini Yaksa ni sakti banar, kada tadas di timpas wan di tumbak, lalu datang Dua ikung pamuda nang hanyar imbah tuntung baguru di puncak Maratus nang ka saratus (puncak maratus ni ada saratus buting, sambilan puluh sambilan kawa diliat wan didatangi tapi nang kasaratus ni gaib kada sabarataan urang kawa maliat wan mandatangi). Pamuda nang badua ti sakalinya Dayuhan wan Intingan. Imbah bahadapan wan Nini Yaksa tuhuk Dayuhan wan Intingan kada kawa jua ma alah akan Nini Yaksa, imbah tu tapaksa ai buhannya badua ti mangaluar akan ilmu “Talapak Balian” imbah kana hantam pukulan Talapak Balian ti hanyar mati si Nini Yaksa nang sakti banar tuti. Sadangkan Datu Sumali’ing adalah saurang tukuh parsilatan dunia hitam di tanah Borneo nang sakti banar baisi ilmu “Ludah Batu” siapa haja nang kana ludah sidin bisa jadi batu, suah dahulu sabuah kampung di Pagunungan Maratus di ubah sidin jadi batu sakampungan. Tapi ahirnya Datu Sakti gulungan hitam nintu mati dibunuh si Dayuhan wan Intingan pakai ilmu Talapak Balian. Ujar habar ilmu Talapak Balian ni sama haratnya wan ilmu “Telapak Buddha” nang tarkanal matan parguruan shaolin di tanah Tiongkok sana.

Mandangar pujian Resi Mahayasa lalu tatawa ai Datu Intingan.

“haha..tapi pukulan Talapak Balian kada kawa ma alah akan pukulan Serat Sukma ampun Resi nang tiada duanya di dunia parsilatan ni” ujar Datu Intingan marandah

Ilmu Serat Sukma ni ilmu langka, sing banyakan padikar di tanah Jawa handak balajar ilmu ni tapi kadada nang kawanya, murid kasayangan Resi Mahayasa haja gin si Mada wan Nala kada di lajari sidin balum. Karana ilmu Serat Sukma ni marupakan puncak ilmu kasaktian di dunia parsilatan tanah jawa. Bahaya banar mun urang nang dugal bisa ilmu nangini bisa kacau tu pang dunia parsilatan. Jadi di dunia parsilatan ada babarapa ilmu sakti tingkat tinggi nang langka wan dicari urang bangat mun di Jawa ada Ajian “Serat Sukma” di Borneo ada ilmu “Talapak Balian” di Tiongkok ada “Telapak Buddha” di Andalas (Sumatera) ada ilmu “Manusia Harimau” ada sabuting lagi ilmu sakti di daerah ke Khalifahan Turki dari suku Tayli (perbatasan Tiongkok dengan Turki) nang tamasuk ilmu sakti tertinggi di dunia Parsilatan yaitu ilmu “Thifan Po Khan”.

Imbah nintu tatawaan bubuhannya ti, kaya itu pang mun bubuhan tukuh sakti ni batamuan, imbah disurungi bamacam makanan wan minuman, ahirnya Resi Mahayasa bamuhun pamit, sama halnya wan dua ikung Datu sakti tanah Borneo ni bamuhun pamit jua wan Sri Baginda Darmapala.

Imbah kalahnya Laksamana Nala dalam perang tanding malawan Panglima Alai maka partampuran antara Majapahit wan Tanjungpuri nang tarjadi pada Tahun 1358 barahir. Bulikan pasukan Majapahit di bawah komando Senopati Arya Diparaja, kakalahan pasukan Majapahit ini kada di tulis dalam kitab “Negarakertagama” atas pasanan bubuhan tukuh pulitik majapahit karana marupakan aib bagi Majapahit. Sadangkan karajaan taklukan di pulau Borneo manurut kitab Negarakertagama adalah Kotawaringin, sambas, Nan Sarunai wan Tanjung pura, disini sajarah ada kasalahan ma arti akan Tanjung pura sama wan Tanjungpuri sabab Tanjung Pura tu sabujurnya Sabuah Karajaan Melayu nang andaknya di Kalimantan Barat sadangkan Tanjungpuri ada di Kalimantan selatan nang lataknya di kaki pagunungan Maratus.

Kagagalan Maha Patih Gajah Mada manakluk akan Tanjungpuri marupakan salah satu cacat cela dalam karirnya sabagai Maha Patih Karajaan salain Tragedi “Perang Bubat” malawan pihak Pajajaran, matan wayahnintu karir pulitik Maha Patih Gajah Mada sasain tinggalam. Apalagi hubungan Gajah Mada wan Prabu Hayam Wuruk kada sa baik dahulu lagi gara-gara tragedi perang Bubat. Maha Patih Gajah Mada labih banyak mangurung diri, samantara Laksamana Nala maundurkan diri dari jabatan Panglima Karajaan lalu sidin bulik ka tanah kalahirannya di Swarnabhumi (Sumatera). Akibat banyaknya takanan dari para politikus Majapahit wan umur sasain tuha ahirnya Maha Patih Gajah Mada Garing, imbah lawas garing pada Tahun 1364 sidin maninggal dunia. Saluruh Karajaan Majapahit barduka. Sri Baginda Darmapala Raja Tanjungpuri pun umpat mangirimi ucapan babila sungkawa.

Di Tanjungpuri imbah peperangan malawan Majapahit banyak infrastruktur Karajaan nang hancur, pahumaan banyak nang rusak kaya itu jua puhun gatah banyak nang karingan, Palabuhan karajaan kada rami lagi karana banyak padagang nang gair singgah imbah mandangar ada perang, maka tarjadi “krisis moneter” barkapanjangan di Karajaan Tanjungpuri. Kalima Panglima Karajaan mandapat tanah Kakuasaan masing-masing di daerah lima aliran sungai nang ba hulu di Pagunungan Maratus sabagai hadiah dari Sri Baginda Darmapala. Daerah lima aliran sungai nintu ahirnya bangaran sasuai galar lima Panglima Tanjungpuri. Panglima Alai mandapat wilayah nang bangaran Batang Alai (wayah ini jadi Kabupaten HST), Panglima Tabalong mandapat wilayah nang bangaran Batang Tabalong (wayah ini jadi Kabupaten Tabalong), Panglima Balangan mandapat wilayah nang bangaran Batang Balangan (wayah ini jadi Kabupaten Balangan), Panglima Hamandit mandapat wilayah Batang Hamandit (wayah ini jadi Kabupaten HSS) sadangkan Panglima Tapin mandapat wilayah Batang Tapin (wayah ini jadi Kabupaten Tapin). Ada kisah manarik antara dua Panglima kambar yaitu Panglima Hamandit wan Panglima Tapin, nang badua ni sama-sama handak wan anak Raja Tanjungpuri nang bangaran Putri Diang Bulan, sampai-sampai nang badua ni takalahi tapi karana sama-sama sakti, maka kaduduanya kada kawa saling ma alah akan. Ahirnya di suruh Putri Diang Bulan ba adu ba igal, tarnyata Panglima Tapin taharat ba igal pada Panglima Hamandit, makanya bubuhan Tapin banyak nang harat bajapin “bagandut” tapi Putri Diang Bulan kada sampai hati mamilih antara badua ni ahirnya Putri Diang Bulan manyuruh nang badua ti ba adu bapantun pulang, sakalinya Panglima Hamandit nang taharat bapantun makanya bubuhan daerah Hamandit ni harat-harat di bidang sastra. Karana sama-sama baisi kalabihan Putri Diang Bulan jadi sasain bingung saurangan, karana kabibingungan ahirnya Putri Diang Bulan mamilih kawin wan Panglima Alai, makanya bubuhan Hamandit wan Tapin banyak nang kada katuju wan bubuhan Alai mun urusan bibinian. Panglima Tabalong wan Panglima Balangan nang maliat Cinta sagi ampat di antara dangsanaknya mamilih nitral kada umpat mana-mana. Datu Dayuhan wan Datu Intingan nang maliat hal tarsabut ahirnya lakas turun tangan ba usaha marakat akan lima dangsanak ti, makanya saban tahun di ada akan Aruh ganal di daerah pahuluan sana.

Pada Tahun 1387 atau 29 tahun imbah peperangan antara Majapahit wan Tanjungpuri, bardiri sabuah Karajaan Hindu di Borneo bangaran Nagaradipa, kapala pamarintahannya bangaran Empu Jatmika seorang palarian matan Kerajaan Kediri. Karena tingkah lakunya nang baik wan santun inya di katujui ulih Raja Tanjungpuri nang bangaran Sri Baginda Kartapala (anak Sri Baginda Darmapala), ulih Sri Baginda Kartapala ditawari anak sidin nang bangaran putri Junjung Buih gasan dikawin akan wan anak Empu Jatmika nang Bangaran Lambung Mangkurat, tapi karana marasa katuhaan, Lambung Mangkurat kada handak mangawini Junjung Buih lalu inya manyurung anaknya nang bangaran Raden Putera. Raden Putera ni anak Lambung Mangkurat dari parkawinan wan urang Biaju (Dayak Ngaju). Singkat carita ahirnya Raden Putra kawin wan Putri Junjung Buih, sajak itu Sri Baginda Kartapala manyarah akan saluruh kakuasaan wan wilayah Tanjungpuri kawadah Nagaradipa. Nagaradipa sandiri ma angkat Raden Putera manjadi Raja bagalar Pangeran Suryanata. Namun ada sasuatu hal nang bagajulak di dalam pamarintahan Nagaradipa yaitu barabut pangaruh antara bubuhan Imigran Majapahit nang sangaja disusup akan jadi pajabat di Nagaradipa wan bubuhan Tanjungpuri nang umpat mangabdi jadi pajabat di karajaan Nagaradipa. Apalagi imbah bubuhan pulitikus Majapahit kawa mampangaruhi Patih Lambung Mangkurat nang ahirnya mamutus akan malarang adat istiadat Melayu wan Dayak di Kerajaan Nagaradipa wan pakaian harus ma umpati gaya pakaian bubuhan Majapahit (kelak pada saat perpindahan kekuasaan dari Nagaradipa ke Nagaradaha kabudayan melayu wan Dayak kambali mandapat tampat di karajaan). Mandangar hal tarsabut sing sarikan lima Panglima Tanjungpuri nang sudah tuha-tuha pukuknya buhan baliau nang balima ni kaciwa bangat tu pang sabab bubuhannya basumpah kada pacang tunduk wan Majapahit. Tapi ulih karana masih mahurmati Putri Junjung Buih sabagai cucu Sri Baginda Darmapala, kalima Panglima ti kawa Manahan diri, imbah itu kalima panglima ni kada suah lagi muncul baik di dunia pulitik maupun di dunia parsilatan, bubuhannya ma asing akan diri ka gunung Maratus. Bubuhan kaluarga Karajaan Tanjungpuri pun tapacah dua ada nang mandukung Nagaradipa ada jua nang kada, nang kada mandukung ahirnya ma asing akan diri ka Pagunungan Maratus di bawah pimpinan Pangeran ke-10 ma umpati bubuhan Datu Banua lima. Tampat bakumpulnya bubuhan Kaluarga Karajaan Tanjungpuri di Pagunungan Maratus nang di pimpin Pangeran ke 10 adalah “Manggajaya”. Maliat hal tarsabut Patih Lambung Mangkurat marasa tarancam lalu atas bantuan Majapahit inya mangirim pasukan di bawah pimpinan Hulu Balang Arya Megatsari wan Tumenggung Tatah Jiwa ka daerah Batang Tabalong, Batang Balangan, Batang Alai, Batang Hamandit wan Batang Tapin supaya tunduk tarhadap kakuasaan Nagaradipa. Kalima wilayah tarsabut memang kawa ditakluk akan tapi daerah “Manggajaya” kada wani bubuhannya manyarang ka sana karana ujar habar Lima ikung Panglima nang bagalar Datu Banua Lima ada di Manggajaya wan jua di sana bakumpul bubuhan katurunan kaluarga karajaan Tanjungpuri wan karajaan Nan Sarunai. Itulah sababnya kanapa bubuhan urang pahuluan (Banua Lima) tarkanal bajiwa pahlawan sabab masih katurunan bubuhan Panglima karajaan Tanjungpuri. Kelak dimasa panjajahan Walanda, bubuhan Manggajaya ni nang mangganii Pangeran Hidayatullah batampur di wilayah Banua Lima, jua di masa mampartahankan kamardekaan bubuhan Banua Lima ni tarkanal sabagai bagian dari pasukan ALRI Div. IV di bawah kumando Brigjen Hasan Basri (katurunan Panglima Hamandit)… Tamat

Tidak ada komentar:

Posting Komentar